Najbliższe zdjęcie gwiazdy spoza Drogi Mlecznej

Astronomowie z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) ogłosili, że po wielu latach pracy zrobili pierwsze zbliżone zdjęcie gwiazdy spoza naszej galaktyki. To osiągnięcie może dać nam wgląd w ostatnie momenty życia gwiazdy, która niedługo stanie się supernową. Mowa o WOH G64, czerwonym nadolbrzymie, znajdującym się w Wielkim Obłoku Magellana (LMC), czyli największej galaktyce satelitarnej w pobliżu Drogi Mlecznej. WOH G64 jest około 2000 razy większa od naszego Słońca, czyniąc ją jedną z największych i najjaśniejszych gwiazd w swojej galaktyce. Gdyby umieścić ją na miejscu Słońca jej powierzchnia dotarłaby do orbity Saturna. Masa WOH G64 szacowana jest na od 25 do 40 … The post Najbliższe zdjęcie gwiazdy spoza Drogi Mlecznej first appeared on AstroNET – Polski Portal Astronomiczny.

Jan 14, 2025 - 13:47
Najbliższe zdjęcie gwiazdy spoza Drogi Mlecznej

Astronomowie z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) ogłosili, że po wielu latach pracy zrobili pierwsze zbliżone zdjęcie gwiazdy spoza naszej galaktyki. To osiągnięcie może dać nam wgląd w ostatnie momenty życia gwiazdy, która niedługo stanie się supernową.

Mowa o WOH G64, czerwonym nadolbrzymie, znajdującym się w Wielkim Obłoku Magellana (LMC), czyli największej galaktyce satelitarnej w pobliżu Drogi Mlecznej. WOH G64 jest około 2000 razy większa od naszego Słońca, czyniąc ją jedną z największych i najjaśniejszych gwiazd w swojej galaktyce. Gdyby umieścić ją na miejscu Słońca jej powierzchnia dotarłaby do orbity Saturna.

Zdjęcie WOH G64 wykonane VLTI.

Masa WOH G64 szacowana jest na od 25 do 40 mas Słońca. Tak masywne gwiazdy o swój żywot eksplodując w zdarzeniu nazywanym supernową, więc podobnego spektaklu można się spodziewać i w wypadku WOH G64. Astronomowie twierdzą, że do wybuchu może dojść już niedługo. Jednak przed samą eksplozją spędzi kilka tysięcy lat na chaotycznych transformacjach.

Nowe zdjęcie zostało wykonane w grudniu 2020 roku wykorzystując interferometr Very Large Telescope należący do ESO znajdujący się na pustyni Atakama w Chile. Wyłapało ono znaki, że życie WOH G64 dobiega końca. Przykładowo, gwiazda ta powróciła do biernego stanu po około 30 latach aktywności. Materia, która była wyrzucana w trakcie tych wybuchów, otacza teraz gwiazdę jako chmura pyłów w kształcie kokonu, który nie był wcześniej widoczny. Kształt tego kokonu może być formowany przez niewidoczną niebiesko białą gwiazdę, która może gromadzić trochę materii kokonu.

Ostatnie zdjęcie pokazuje również eliptyczny pierścień wokół kokonu, który był zobaczony po raz pierwszy w 2007 roku. Astronomowie szacują, że jego zasięg sięga między 120 do 30 000 odległości Ziemi do Słońca. Do analizy tego pierścienia użyto wielu algorytmów, jednak potrzebne są dalsze obserwacje, aby ustalić, czy pierścień naprawdę się tam znajduje, czy jest jedynie wadą zdjęcia, twierdzą autorzy pracy w Astronomy & Astrophysics.

Naukowcy wskazują na podobieństwa między tendencją WOH G64 do tracenia masy i materię znajdującą się wokół niego, do szczegółowo badanej supernowej SN1987A znajdującej się w LMC. Kosmiczny Teleskop Hubble’a wykazał, że ta supernowa pochodzi od czerwonego nadolbrzyma, który również mógł mieć owalną chmurę pyłu. Jeżeli potwierdzi, że to samo obserwujemy w przypadku WOH G64, możemy w najbliższej przyszłości spodziewać się spektakularnej supernowej.

Ilość detali na zdjęciu astronomowie zawdzięczają GRAVITY, czyli nowemu, bardzo czułemu instrumentowi zainstalowanemu na VLTI. Łączy on światło zebrane przez cztery różne teleskopy, co pozwala na rozdzielczość, za pomocą której można by rozpoznać z Ziemi człowieka chodzącego na Księżycu. Co prawda, najnowszym zdjęciu nie widać samej gwiazdy, a jedynie otoczkę pyłową. Porównując to zdjęcie do wcześniejszych, astronomowie stwierdzili, że gwiazda znacząco przyciemniała w ciągu ostatniej dekady, co jest kolejnym dowodem na bliski koniec jej życia.

Korekta – Zofia Lamęcka

The post Najbliższe zdjęcie gwiazdy spoza Drogi Mlecznej first appeared on AstroNET – Polski Portal Astronomiczny.